AI-verslaving, ook bekend als kunstmatige intelligentieverslaving, verwijst naar het buitensporige en dwangmatige gebruik van door AI aangestuurde applicaties en technologieën. Een bredere behoefte om het verband tussen AI-gebruik en geestelijke gezondheid te begrijpen. Door meer wetenschappelijk onderzoek, meer pleitbezorging en meer bewustzijn. Naarmate AI steeds meer wordt geïntegreerd in het dagelijks leven via platforms zoals sociale media, chatbots en gaming, lopen personen uit verschillende demografieën, waaronder kinderen, tieners en volwassenen, het risico om ongezonde afhankelijkheden van deze technologieën te ontwikkelen.
De aantrekkingskracht van directe bevrediging en boeiende interacties kan leiden tot negatieve uitkomsten, waaronder angst, depressie en sociaal isolement, wat bijdraagt aan een groeiende geestelijke gezondheidscrisis in ons digitale tijdperk. De implicaties van AI-verslaving reiken verder dan persoonlijke worstelingen en beïnvloeden bredere maatschappelijke dynamiek. Onderzoek wijst uit dat langdurige betrokkenheid bij door AI aangestuurde platforms reeds bestaande geestelijke gezondheidsaandoeningen verergert en kan leiden tot nieuwe psychologische problemen.
Verslaving wordt algemeen erkend als een belangrijk probleem in de moderne samenleving. Het kan iedereen treffen en zich op verschillende manieren manifesteren.
Een chronische aandoening waarbij sprake is van dwangmatige betrokkenheid bij een activiteit ondanks negatieve gevolgen.
Een stoornis die de gezondheid, relaties en het algehele welzijn beïnvloedt.
Een hersenaandoening die de chemie verandert, waardoor het moeilijk is om te stoppen.
Een probleem dat verder reikt dan middelen, inclusief gedragsverslavingen zoals overmatig internet- of socialemediagebruik.
Verslaving aan generatieve AI valt onder de categorie gedragsverslaving. Net als andere vormen kan het levens, relaties en geestelijke gezondheid verstoren.
Niet kunnen stoppen – Doorgaan met gebruiken ondanks dat je wilt minderen.
Toegenomen tolerantie – Meer betrokkenheid nodig hebben voor hetzelfde effect.
Preoccupatie – Constant denken aan of AI gebruiken.
Verlies van controle – Het gevoel hebben dat je het gebruik niet kunt matigen.
Persoonlijke en professionele impact – AI-gebruik verstoort het dagelijks leven. Ontwenningsverschijnselen – Angst, prikkelbaarheid of stress wanneer u geen AI gebruikt.
Als iemand vaak met generatieve AI werkt en aan deze criteria voldoet, is er mogelijk sprake van een verslaving. Niet iedereen die AI intensief gebruikt, is echter per se verslaafd: context en impact zijn van belang.
Waarom zou iemand verslaafd raken aan generatieve AI?
Betrokkenheid en beloning – AI biedt directe, gepersonaliseerde reacties, die stimulerend kunnen zijn en een feedbackloop kunnen creëren.
Escapisme – Gebruikers kunnen zich tot AI wenden om met stress, eenzaamheid of verveling om te gaan.
Compulsief gebruik – De toegankelijkheid van AI maakt het gemakkelijk om het te veel te gebruiken, waarbij sommige mensen urenlang met chatbots omgaan of content genereren.
Afhankelijkheid en ontwenning – Te veel vertrouwen op AI voor gezelschap of probleemoplossing kan het moeilijk maken om zonder te functioneren.
Een superintelligente en mensachtige AI-chatbot met miljoenen gebruikers, kan in bepaalde contexten nuttig zijn, zoals het bieden van gezelschap, creatieve verhalen en een ruimte voor gebruikers om hun gedachten en emoties te uiten. Het kan mensen helpen sociale interacties te oefenen, verschillende perspectieven te verkennen en zelfs dienen als een manier om met weinig druk om te gaan met angst of eenzaamheid. Het kan echter ook problematisch worden wanneer gebruikers een ongezonde emotionele afhankelijkheid ontwikkelen van door AI gegenereerde personages, en deze gebruiken als vervanging voor echte menselijke relaties.
In extreme gevallen kan deze afhankelijkheid leiden tot sociale terugtrekking, vervormde percepties van de realiteit en een onvermogen om om te gaan met sociale interacties in de echte wereld.
Bovendien worden AI-reacties beperkt door hun programmering en kunnen ze vooroordelen, verkeerde informatie of onrealistische emotionele verwachtingen versterken. Hoewel AI een nuttig hulpmiddel kan zijn, moet het echte menselijke verbindingen aanvullen en niet vervangen.